Vakbeurzen op zoek naar nieuwe formules
Bundeling van krachten? Focus op een marktsegment? Of verbreding van het speelveld? Grafische vakbeurzen proberen zichzelf opnieuw uit te vinden. De afgelopen maanden zagen we Pure Digital, Fespa en Print4All met wisselend succes een poging wagen het publiek voor zich te winnen.
Een sterk veranderende industrie heeft behoefte aan een ander type vakbeurs. Dat daagt organisatoren uit om bestaande formats aan te passen of nieuwe evenementen te lanceren. De Engelse Ipex geldt voor beursorganisatoren waarschijnlijk als schrikbeeld van hoe een evenement van internationale allure ook snel zijn naam en faam kan verliezen. Na het Londense debacle in 2014, waarbij exposanten en bezoekers massaal afhaakten, vond eind vorig jaar de waarschijnlijk laatste aflevering plaats: Ipex keerde als een op de thuismarkt gericht evenement terug naar Birmingham en vulde daar vier dagen lang nog slechts een halve hal. “We spelen niet langer in de Drupa-categorie”, stelde de organisatie met gevoel voor understatement vast. Maar zelfs Drupa ontkomt er niet aan: de markt zag een voorgenomen verhoging van de frequentie naar voortaan eens in de drie jaar niet zitten – en dus bleef de cyclus vierjaarlijks. Tegelijkertijd werd wel het aantal beursdagen verminderd, van veertien naar nog elf.
Pure Digital: specialisatie en niches
Het blijft dus zoeken naar een succesformule, die zowel exposanten als bezoekers tevreden stelt. De Britse beursorganisatoren van FM Brooks lijken het vooral te zoeken in specialisatie en niches. In 2012 probeerden ze het met ‘EcoPrint’, een beurs over duurzaam drukwerk. Daarna zetten ze met ‘InPrint’ in op industrieel drukken, waarbij het evenement telkens door gelijktijdige programmering aansluiting zocht bij een industriële vakbeurs (zoals de Hannover Messe). En dit jaar presenteerden ze voor het eerst ‘Pure Digital’, als ‘een baanbrekend en uniek evenement dat als doel heeft de Europese creatieve industrie te verwonderen met echt innovatieve toepassingen van digitaal printen’. De initiatiefnemers zien een kans: “Tot nu toe hebben creatieven geen speciaal voor hen ontworpen evenement. Pure Digital zal dat evenement zijn.”
De première van Pure Digital, met een bescheiden aantal van 35 exposanten, vond plaats van 17 tot en met 19 april in Amsterdam. Net als bij InPrint werd ook hier gekozen voor co-locatie, maar de keuze is gezien de doelgroep wat merkwaardig: in de RAI vindt gelijktijdig het jaarlijkse ‘Building Holland’ plaats, een driedaagse beurs voor de bouw- en vastgoedbranche. Er bleek van kruisbestuiving dan ook nauwelijks sprake: door de sterke focus op een publiek uit de creatieve sector, was het evenement voor de bezoekers van de bouwbeurs weinig interessant.
Pure Digital zegt na afloop erin geslaagd te zijn een brug te slaan tussen de grafische en de creatieve industrie: van de ongeveer 1.000 (vooral Nederlandse) bezoekers zeggen er zo’n 400 afkomstig te zijn uit de eerste categorie en zo’n 500 uit de tweede.
Toch is er tegelijkertijd ook sprake van een gemiste kans. Building Holland, dat nadrukkelijk inzet op innovatieve bouwoplossingen, trok op hetzelfde moment namelijk ruim 13.000 bezoekers. Daarvan waagden er dus kennelijk maar hooguit 100 misschien een kijkje bij Pure Digital. Terwijl de grafische industrie natuurlijk meer dan genoeg innovaties voor de bouwwereld te bieden heeft, met het digitaal bedrukken van bijvoorbeeld behang, gordijnen, wandpanelen, keramische tegels, deuren en glas. Een kansrijke markt kortom, die (ook) goed bediend had kunnen worden.
Fespa: breed en grootschalig
Door naar ‘Fespa’ dan, dat half mei haar jaarlijkse ‘Global Print Expo’ in Berlijn organiseerde, met ruim 600 exposanten in 10 hallen (verdeeld over twee verdiepingen). De organisatie wil haar doelgroep van ‘speciality printers’ inspiratie en waardevolle informatie bieden: “Of uw kernactiviteit nu ligt in het bedrukken van textiel of kleding, sign making, digitaal drukken, zeefdrukken of industriële printtoepassingen.”
De keuze om vrijwel elk specialisme binnen de Fespa-familie onder een dak te brengen, zorgde voor een breed uiteenlopend programma van techniek en toepassingen: van een ‘Printeriors’ showcase bij de ingang over printtoepassingen in huisdecoratie – in een opzet waarmee Pure Digital de brug naar Building Holland had kunnen slaan – tot een ‘Print Make Wear’ demonstratie over het ontwerpen, bedrukken en verwerken van textiel), en van de ‘World Wrap Masters’-wedstrijd in het kundig beplakken van auto’s tot de ‘Digital Corrugated Experience’ over het digitaal en analoog bedrukken van golfkarton voor verpakkingen en displays.
Op deze manier mikt Fespa op zowel de bezoekers die zich breed willen oriënteren op nieuwe mogelijkheden of alternatieve technieken, als op de gespecialiseerde bezoeker die er terecht kan voor gerichte informatie (al moest die vaak in verschillende hallen worden vergaard).
Vooraf werd wel de vraag gesteld of een dergelijk breed en grootschalig evenement een jaarlijkse frequentie kan rechtvaardigen – zijn er in dit tempo wel voldoende innovaties door de exposanten te tonen en is de investeringsbereidheid onder bezoekers groot genoeg? Het antwoord daarop lijkt toch bevestigend: in vier dagen tijd trok een recordaantal van 20.000 bezoekers naar Berlijn. Voor volgend jaar alweer staat Madrid op de agenda.
Print4All: meer dan de som der delen
En dan vond eind mei in Milaan nog een nieuw evenement plaats. Vijf jaar na de laatste editie van hun nationale grafische vakbeurs ‘Grafitalia’ konden Italiaanse drukkers nu terecht bij ‘Print4All’ – een samenwerking tussen Grafitalia, Converflex (vakbeurs voor verpakkingen) en InPrinting (voor industrieel drukken) onder het motto ‘Meer dan de som der delen’.
Print4All maakte bovendien op haar beurt weer onderdeel uit van een nog veel groter evenement: ‘The Innovation Alliance’. Onder die vlag vonden gelijktijdig nog vier vakbeurzen plaats in de 17 hallen van de Fiere Milano: Plast (voor de plastics- en rubberindustrie), Meat-Tech (voor de vleesverwerkende en -verpakkende industrie), Ipack-Ima (productie- en verpakkingstechnologie) en Intralogistica Italia (voor logistieke en voorraadbeheersystemen).
In deze ogenschijnlijk onwaarschijnlijke combinatie van vakbeurzen viel toch wel degelijk een verbindende factor te ontdekken: ze vormen allemaal onderdeel van de maakindustrie en al deze bedrijven zijn op een of ander manier betrokken bij het optimaliseren van logistieke en productieketens. In de praktijk bleek de route van ‘Intralogistica Italia’ in Hal 10 via ‘Ipack-Ima’ in Hal 14 naar ‘Print4All’ in Hal 18 en 20 dan ook bijna vanzelfsprekend aan te sluiten.
De bundeling van uiteenlopende specialismen binnen Print4All (gelijk Fespa dat voor haar branche doet) en de co-locatie met een ander evenement (zoals Pure Digital deed, maar vergat daarvan te profiteren) onder de The Innovation Alliance-vlag pakte goed uit: in totaal kwamen ruim 150.000 internationale bezoekers naar het beurscomplex in Milaan en daarvan bezochten er 30.000 (ook) de hallen van de grafische vakbeurs. Het Innovation Alliance evenement staat voor 2021 opnieuw in de planning.