Negende editie Het Congres over succesvol transformeren. ‘Stop met gisteren, speel met morgen’
Van ‘Just Do It’ uit de Nike-commercial, door basketbalster Ann Wauters aan het begin van het middagprogramma getoond, tot ‘Screw it, let’s do it’ van Richard Branson, aan het slot geciteerd door trendwatcher Richard van Hooijdonk: de negende editie van Het Congres spoorde de industrie aan toch vooral in zichzelf te blijven geloven. Maar stilzitten is er niet bij. “Je strategie moet sneller veranderen dan de markt!”
‘Een straf congres voor een straffe sector’ beloofde het VIGC de ruim 200 bezoekers die op 19 oktober naar Mechelen kwamen. Een congres met een duidelijk doel ook: bedrijven helpen succesvol te ondernemen in tijden van transformatie. VIGC-directeur Jos Steutelings blijft met zijn organisatie op zoek naar manieren om hiertoe de noodzakelijke kennis over te dragen. En met succes: het ledenaantal groeide opnieuw, en bijvoorbeeld het aantal trainingen nam met 50 procent toe. En ook Het Congres staat elk jaar stevig op de agenda.
Veerkracht kun je leren
Ann Wauters maakte naam als professioneel basketbalster en speelde onder andere in de VS en met het Olympische team voor België. Tegenwoordig is ze assistent-coach bij Chicago Sky. Ze zet haar sportervaring graag om in levenslessen, die ook ondernemers kunnen toepassen. Een goed gevulde prijzenkast is mooi, maar juist van verloren finales valt ook veel te leren, hield Wauters het publiek voor: “Daarvoor heb je veerkracht nodig. Dat is geen aangeboren talent – dat kan iedereen leren. Veerkracht is belangrijk om succesvol te kunnen zijn.” Voor veranderingen is bovendien durf nodig. Net als leiderschap. En visie. Het is daarbij niet nodig de lat altijd direct hoog te leggen: als je het elke dag 1 procent beter doet, maakt dat na een jaar een enorm verschil.
Leiderschap, visie en expertise
Leiderschap en visie kunnen zich ook vertalen in ‘thought leadership’, legde Louis de Nolf (CEO van Duomedia) uit. “Profileer je als expert. Zo zorg je ervoor dat klanten bij vragen als eerste aan u denken voor een antwoord.” De Nolf had een reeks tips om die expert-status te bewerkstelligen. De opvallendste: denk goed na over wie binnen uw bedrijf de rol van expert op zich neemt. Dat is namelijk, anders dan vaak wordt gedacht, niet per se de CEO omdat die zich vanwege zijn of haar brede verantwoordelijkheden soms belemmerd kan voelen in uitspraken of meningen.
Ook bij Universitas Digital Printing is goed nagedacht over leiderschap, visie en expertise. Drie jaar geleden ging zaakvoerder Tom van Uffelen op zoek naar mankracht om zijn groeiambities waar te kunnen maken – en vroeg Marnix Van de Cauter (destijds bij Xerox) om als CEO het bedrijf te komen versterken. Als ‘twee kapiteins op een schip’ hebben ze inmiddels een goede balans gevonden: “Knaldrang is wat ons bindt!” Een gezamenlijke visie vormt de leidraad, stelt Van de Cauter: “Multinationals zijn net mammoettankers. Maar bij een KMO heeft alles wat je doet ook direct effect.” Voortdurende innovatie vereist investeringen, stelt Van Uffelen: “Niet alleen in techniek, maar juist ook in mensen en opleidingen.”
Digitale mindset
Als CFO van Mediahuis weet Kristiaan De Beukelaer hoe het is om mee te spelen aan de top. De uitgeverij, die in 2013 voortkwam uit een initiatief van mediagroepen Corelio en Concentra, haalde in 2022 een omzet van ruim een miljard euro. In tien jaar tijd waren er spectaculaire overnames van onder meer NRC Media en Telegraaf Media Groep. Maar overnames zijn niet genoeg om het succes te prolongeren, bleek uit de presentatie van De Beukelaer. Het bedrijf innoveert voortdurend en kiest voor een ‘digital first’-strategie. “Wij geloven dat krachtenbundeling de basis is om in een zwaar transformerende wereld succesvol te zijn – en dat geldt zeker voor de mediawereld. Tegelijkertijd transformeren we al twintig jaar van een traditionele, papiergeoriënteerde business naar een digitale business. De digitale versnelling was een belangrijke drijfveer voor Mediahuis. Digitaal zijn is een mindset.”
Een tweede belangrijke drijfveer voor Mediahuis is onafhankelijke journalistiek. De Beukelaer: “Daarin geloven wij onvoorwaardelijk. Onafhankelijke Journalistiek is noodzakelijk voor een goed functionerend democratisch bestel. Als u kijkt naar de titels die wij hebben, dan is het zeker dat we verschillende stemmen laten horen.”
Schaalgrootte en lokale relevantie
Met een aantal spelers die op wereldschaal opereren, is ook de lokale focus is belangrijk voor Mediahuis, vindt De Beukelaer. “We concurreren met de grote platformen. Social media is nu een van onze grootste concurrenten. De middelen waarover die partijen beschikken zijn onuitputtelijk. Google ontvangt zestig procent van de media-uitgaven. Tegelijkertijd verandert de sector sterk. Er is schaalgrootte nodig voor de investeringen die nodig zijn om concurrerend te blijven. De lokale relevantie in combinatie met de kracht van een grote groep, dat is de essentie van onze sterke positie.”
De sector was lange tijd product-georiënteerd. Mediahuis besloot om de consument centraal te zetten, aldus De Beukelaer. “Dat is de belangrijkste ommezwaai in onze manier van denken. We verkopen geen bereik meer, we verkopen een publiek. We zetten de intuïtie opzij en zetten data in. Dat is de grondstof voor ons bedrijf.”
Digitaliseren en automatiseren
Congres-presentatrice Mieke Loncke nam in een aantal podiumgesprekken het publiek mee naar de dagelijkse praktijk, om te zien hoe bedrijven aan hun succes bouwen. Bijvoorbeeld door met digitalisering en automatisering hun productiviteit te verbeteren. Thijs Jonckheere (COO van Buromac / Tadaaz) stelde het zelfs scherper: “Automatiseren was voor ons een kwestie van overleven, omdat onze traditionele markt aan het verdwijnen was. We moésten die keuze wel maken – daarom bestaan we nu nog.”
Ook Eric Bongaerts (CEO van Moderna) onderschreef die noodzaak, zeker voor zijn bedrijf waar de meeste orders binnen 24 uur moeten worden geleverd: “Door de inzet van robot palletizers zijn minder mensen nodig in de magazijnen en hebben we de foutenlast daar met 80 procent kunnen verminderen.” Tegelijkertijd is het belangrijk om je mensen nauw te betrekken bij het veranderingsproces, stelde Laura Goedertier (CEO van Cartim): “Zij weten als geen ander welke stappen te automatiseren, zodat medewerkers zelf waardevoller werk kunnen verrichten.” Filip Peeters sloot zich daar namens Solidus bij aan: “Je moet je mensen meenemen en meekrijgen.”
Creativiteit en productinnovatie
Creativiteit en productinnovatie zijn onmisbare ingrediënten in een veranderende markt. Guy Lauwers (CEO van DIOSS) waarschuwde echter voor al te enthousiast ‘out of the box’-denken: “Denk vooral ook ‘inside the box’. Innovatie moet ook binnen je bedrijf passen. Bovendien moet innovatie vermarktbaar zijn.” Luc Dierickx (Autajon Labels) wees op een ‘gezond spanningsveld’: “In de productie wil je het liefst zoveel mogelijk standaardiseren. Terwijl de mensen in de verkoop juist graag nieuwe dingen willen proberen.”
Jeannot Vereecken (Van De Velde Packaging) schetste nog een specifieke praktische grens aan innovatie: “Voedselveiligheid is vaak per land anders wettelijk geregeld. Daar moet je als internationaal opererend bedrijf wel steeds rekening mee houden.” Toch zag Cris Tiebackx (zaakvoerder van Moizo / Livibel) genoeg ruimte om binnen gestelde grenzen creatief in te spelen op opportuniteiten: “We moeten vakmanschap koesteren.”
Zin in de toekomst?
“Vakmanschap koesteren?” vroeg de Nederlandse trendwatcher en futurist Richard van Hooijdonk zich in zijn afsluitende presentatie hardop af. “Maar wat nou als Artificial Intelligence het veel beter kan?” En trouwens – met een blik op het vergrijzende publiek in de zaal: “Wat als al die grafici straks met pensioen gaan, hoe gaan we dat dan anders oplossen?” Van Hooijdonk is ervan overtuigd dat nieuwe technologie de vooruitgang zal helpen: hij liet zelf al twee chips in zijn hand aanbrengen – en binnenkort volgt nog een chip in zijn hoofd.
“Hebben we een beetje zin in de toekomst?” In razend tempo voerde hij de zaal langs de laatste ontwikkelingen, van ChatGPT en 3D printen tot VR en AR. Hij ziet kansen: “Verpakkingen zijn verhalen. Brochures en magazines zijn verhalen. Die kun je verrijken met AR, zodat er een mixed reality ontstaat.” Uitdagend: “Ik ben nu al benieuwd naar jullie nieuwe businessmodel!” Bedrijven moeten wel opschieten: “Je strategie moet sneller veranderen dan de markt. Het implementeren van een strategie vergt zeker vijf tot acht jaar – en dat duurt te lang.”
Aan de slag
Volgens Van Hooijdonk moeten bedrijven durven ‘te stoppen met gisteren en te spelen met morgen’: “Bouw toekomstscenario’s. Leid zelf je medewerkers-van-morgen op, met de juiste skills. Innoveer buiten je bestaande organisatie. Praat met jongeren – zij zijn jullie toekomst.” Stof genoeg, kortom, om tijdens de netwerkborrel van Het Congres nog lang over na te praten. En er de volgende dag mee aan de slag te gaan. Just do it.
