Het Congres voorziet een optimistisch toekomstbeeld

VIGC stond door de corona-omstandigheden voor de uitdaging om Het Congres, hét jaarlijkse netwerkevenement, opnieuw uit te vinden. Daar slaagde ze uitstekend in met een ‘Virtueel Live Broadcasting Event’ dat een stevig programma over ‘Print 4.0’ combineerde met muzikale intermezzo’s en de presentatie van de Hackathon-winnaars.

Presentatrice Francesca Vanthielen voelde zich duidelijk op haar gemak in haar ‘huiskamer’ in de  Wimec TV-studio’s in Turnhout. Als inmiddels vaste host van Het Congres is ze bovendien goed bekend met de grafische industrie. Ze nam het publiek – dat nu niet ter plekke aanwezig kon zijn maar wel via internet live inschakelde – dan ook moeiteloos mee langs onderwerpen als slimme automatisatie en artificial intelligence. “En we hadden dit jaar meer aanmeldingen dan ooit, ruim 350 nu tegen zo’n 200 afgelopen jaar”, vertelt Jos Steutelings, directeur van VIGC. “Dat is een van de onvoorziene positieve effecten van de huidige situatie: je hebt een ander en groter bereik. Mensen konden nu ook nog op het laatste moment inschakelen, terwijl dat bij een fysiek evenement niet mogelijk zou zijn.” Hij noemt als voorbeeld ook het feit dat deze editie van Het Congres live werd geprojecteerd in de aula van LUCA School of Arts: “Die studenten daar zouden anders nooit allemaal naar ons event zijn gekomen.” Steutelings kijkt dan ook al graag uit naar een mogelijk hybride editie van Het Congres volgend jaar, op 14 oktober 2021: “Van tegenslagen kun je leren. We komen hier sterker uit.”

Corona wakkert ‘perfect storm’ aan

De opening van het programma was in goede handen bij Jo Caudron, auteur en ondernemer op het gebied van media en technologie. Hij keerde behendig de zorgelijke en onzekere toestand in de wereld om richting een optimistisch toekomstbeeld. De combinatie van enkele ‘perfect storms’, nog  aangewakkerd door corona, versnelt de toch al noodzakelijke veranderingen in de manier waarop we wonen, werken en reizen. Caudron is ervan overtuigd dat juist nu ‘alles mogelijk’ is, als je er in slaagt niet alleen een business transformatie, maar ook een maatschappelijke transformatie te ondergaan: “De slinger keert straks, post-corona, niet terug bij het oude normaal.”

Transformatie richting Print 4.0

Ook de grafische industrie kan zich niet onttrekken aan een noodzakelijke transformatie. Gelukkig is er digitale technologie voorhanden die deze verandering richting ‘Print 4.0’ goed mogelijk maakt. Automatisatie en digitale connectiviteit zijn daarin cruciaal, legde bijvoorbeeld Jacques Michiels van Inkish.tv uit: “Een digitale mindset is een absolute vereiste.” Daar waren ook Jean Van Houtryve (Visix), Lieven Steyaert (Symeta), Paul Huybrechts (Mediahuis/Coldset Printing Partners) en Marcel Vlassak (Smurfit Kappa Van Mierlo), in gesprek met Fransesca Vanthielen, het over eens. Hoe verschillend ook de marktsegementen die zij bedienen: automatisatie is onmisbaar om in de toekomst te overleven.

Tegelijkertijd vergen deze grote veranderingen een zorgvuldige aanpak, benadrukte Tom Schouten van de Nederlandse labeldrukkerij Geostick: “Automatisering is bij ons zeer belangrijk, maar wij stellen bij elk project wel basisvoorwaarden. Behalve een concrete doelstelling en kennis van het proces, is vooral de evaluatie achteraf onmisbaar: werkt het zoals voorzien en wat levert het werkelijk op? Pas dan kun je volgende stappen zetten.”

De ROI van automatisatie

Om de juiste keuzes te maken en inzicht te geven in de concrete voordelen van slimme automatisatie, creëerde Dirk Deroo (Dataline Solutions) de ‘MAS Auditor’. Met deze ‘return on investment’-software kan elke grafische ondernemer een analyse maken door de huidige werkwijze, en de kosten daarvan, te vergelijken met een optimaal geautomatiseerde aanpak van hetzelfde proces – en de besparing die daarmee kan worden gerealiseerd in tijd, geld en materialen. Deroo maakte tijdens Het Congres bekend dat hij zijn software als open source wil gaan aanbieden, zodat bedrijven, instellingen en bijvoorbeeld consultants er ook mee aan de slag kunnen.

Kijk naar de quick wins

De geautomatiseerde workflow kwam aan de orde bij de presentatie van Toon Van Rossum, Switch product manager bij Enfocus. Data staat aan de basis van de huidige technologische ontwikkelingen, aldus Van Rossum. Los van alle technologie wordt er voortdurend data verzameld, geanalyseerd en doorgegeven. Wie wil starten met automatisatie, moet weten wat de huidige status is. Dat betekent: data verzamelen over uw productieproces. Dat kan bijvoorbeeld met process mapping. Hierbij worden de verschillende taken uitgetekend die betrekking hebben op de doorstroming van bestanden en opdrachten. Daarbij wilt u ook weten hoeveel tijd er nodig is voor elke stap. Dit wordt in de process map met percentages aangegeven. Van Rossum: “U wilt uw productieproces volledig begrijpen. Per taak bekijkt u bij welke stappen gebruik wordt gemaakt van data en of die data afkomstig is uit het management informatiesysteem, een e-mail, manuele invoer of een andere bron.”

De process map geeft uiteindelijk een duidelijk beeld van de beste start voor automatisatie. “Je kunt er bijvoorbeeld voor zorgen dat er minder opdrachten via e-mail binnenkomen en meer via het web-to-print-systeem. Dankzij de percentages in de process map is direct terug te zien welke waarde wordt toegevoegd. Het gaat niet alleen om tijdwinst, denk ook eens aan de frustratie die wordt weggenomen bij de medewerkers.”

Door de verschillende onderdelen in een schema te plaatsen wordt duidelijk welke automatisatie het eenvoudigst is door te voeren en tegelijkertijd interessante (tijd)winst oplevert – de zogenaamde quick wins. Daarmee is het startpunt voor automatisatie van de workflow gevonden en wordt het mogelijk om een roadmap voor de toekomst te ontwikkelen.

Het menselijk aspect

“Elk bedrijf heeft een black box,” aldus Dries Maerten van Conics. “Dat zijn processen waar de organisatie geen vat op heeft.” Met zijn bedrijf is Maerten gespecialiseerd om juist die processen te stroomlijnen, door middel van workflow-software. Maerten: “De kerngedachte voor Industrie 4.0 is: data verzamelen en beslissingen nemen om de performantie te verhogen. Maar dat doen we dan direct. Niet een maand wachten met verbeteren, maar kijken wat er nu moet gebeuren. Industrie 4.0 biedt die mogelijkheid.”

De uitdaging van de implementatie van Industrie 4.0 zit deels in de technologie. Maar dat is volgens Maerten niet het belangrijkste aspect. “De grootste uitdaging zit op het menselijk vlak. Medewerkers kunnen geen standaardprocedures meer volgen. Ze worden weer manager van hun eigen proces. Ze moeten daarom worden opgeleid om te zien waar de kosten zitten, welk concurrentieel voordeel het oplevert en welke trade-off daarvoor nodig is. Er zijn zeker processen in de grafische industrie die de combinatie van het menselijke oog en technische taken op de juiste manier weten te benutten. Als we de koppeling met kunstmatige intelligentie maken, dan zeggen we wellicht over een paar jaar tegen onze iPhone: ‘Hey Siri, prepress my file’.”

Test uw digitale maturiteit

Jan De Roeck, marketing manager bij Esko, ging in op het digitale maturiteitsmodel voor prepress in verpakkingen. De Roeck: “Veel bedrijven vragen zich af: waar sta ik in de digitale transformatie? Daar proberen we grip op te krijgen.” Uit onderzoek blijkt dat 30 procent van alle initiatieven rond digitale transformatie mislukt. Slechts 16 procent biedt verbetering op lange termijn, aldus De Roeck. “De projecten moeten top-down gestuurd worden, anders mislukt het.”

De Roeck toonde een model, ontwikkeld door Esko, waarin bedrijven en overheden in vijf categorieën zijn onderverdeeld. Elke categorie staat voor een stadium in de ontwikkeling naar digitale maturiteit, van Reactive, Organized, Digitized, Connected tot Intelligent. De laatste fase is een toekomstbeeld, vooral geschikt voor early adopters. Het volledige model is terug te vinden op de website van Esko. Daar kunt u ook een test doen om te ontdekken in welk stadium uw organisatie verkeert in de digitale transformatie.

Het perspectief en de waarde van Industrie 4.0

Keynote speaker Filip Van den Abeele is ondernemer, auteur, spreker, wetenschapper en expert op het gebied van industrie, energie, klimaat en milieu, wetenschap en onderwijs. Met zijn presentatie zette hij Industrie 4.0 in perspectief. Tegelijkertijd bood hij de visie van een “buitenstaander”, omdat Van den Abeele zelf niet actief is in de grafische industrie. Vanaf de uitvinding van het eerste mechanische weefgetouw, die de eerste industriële revolutie inluidde, tot de huidige combinatie van cloud, automatisering, robotica en Internet of Things die we Industrie 4.0 noemen, was er telkens een aardverschuiving in de technologische ontwikkeling die nieuwe winnaars en verliezers opleverde.

Steeds weer blijkt dat opleiding, begeleiding, kennisdeling en onderzoek de beste kaarten opleveren  om de voordelen te benutten en competitief en onderscheidend te blijven. Van den Abeele schetste de geschiedenis en gaf daarbij het nut aan van de huidige vierde industriële revolutie: waarde creëren voor iedereen.

Print is not dead

Francesca Vanthielen nam de tijd voor een interview met de enthousiaste studenten van Luca School Of Arts. Met hun project ‘Smiles waren ze de winnaars van de Hackathon eerder die week. Het concept bestaat uit een app, waarbij op basis van gezichtsherkenning een selectie wordt gemaakt van alle content op de smartphone die een glimlach veroorzaakte. Die content wordt elk jaar afgedrukt in een gepersonaliseerd boek. ‘Smiles bevat daarmee alle elementen van een moderne grafische toepassing met koppelingen tussen verschillende media en is bovendien aantrekkelijk voor de jongere generaties.

Tijdens Het Congres bleken de dames van Luca School Of Arts ware pleitbezorgers voor de combinatie drukwerk en digitaal. “Op de GSM gaan de herinneringen verloren en dat is jammer. Door drukwerk worden ze weer tastbaar en krijgen ze emotionele waarde.”

Het idee ontstond toen er in een van de online polls van de Hackathon de tekst Print is dead verscheen”, aldus een van de studenten. “We vonden dat heftig en daar wilden we iets mee doen. Print is niet dood. Het informeert en overal waar je kijkt zie je het. We zitten veel op onze GSM, maar we willen laten zien dat de combinatie met print ook mogelijk is.” Een van haar medestudenten: “Het uitgangspunt is: mensen verslaafd maken aan print en niet alleen aan de GSM. We weten dat we print en digitaal niet meer apart kunnen zien. Print is niet beter dan digitaal of andersom en we moeten de krachten van beiden gebruiken door ze te combineren.”

Bekijk het volledige fotoverslag!

Ed Boogaard
Als onafhankelijk vakspecialist volg ik de ontwikkelingen in de grafische en media-industrie op de voet – nieuwsgierig naar de achtergronden, benieuwd naar de betekenis en altijd op zoek naar een ander perspectief. Sinds 2000 publiceer ik over de ontwikkelingen in de grafische industrie; eerst als (hoofd)redacteur van vakblad Graficus en sinds 2007 als zelfstandig tekstschrijver. Mede-oprichter van De Grafische Vakpers, platform voor onafhankelijke journalistiek voor de betrokken graficus.