Hands-off productie dankzij PDF/X-4

Het Nederlandse Control Media is als eerste drukkerij in de Benelux gecertificeerd volgens de Ghent PDF Output Suite 5.0 Conformance Certification. VIGC’s Carl Van Rooy die het proces begeleidde legt uit waarom het belangrijk is dat drukkerijen hun ondersteuning van PDF/X-4 goed op orde hebben.

In een overzicht van gecertificeerde bedrijven in de nieuwsbrief van Ghent Workgroup (GWG) viel Control Media op. Het bedrijf werkte met VIGC samen om de certificatie te halen van – en het is een hele mond vol – de Ghent PDF Output Suite 5.0 Conformance Certification. Van Rooy over het belang van de test: “Drukkerijen krijgen vaak slechte PDF’s binnen, meestal van ontwerpers die aan de slag gaan met gratis software of office-programma’s, van Canva tot en met Power Point. Als de ontwerper toeters en bellen toevoegt aan het bestand, dan is het voor de drukker belangrijk om te weten hoe de RIP met die bestanden omgaat. Door de certificatie leer je het gedrag van de RIP goed kennen.”

Het certificatie-traject duurt doorgaans een dag, vertelt Van Rooy. “We sturen de drukvorm door de RIP en daarna bekijken we wat er wel en niet klopt. Als er fouten zijn, kijken we waar het misgaat in de RIP. We leggen uit welke instellingen nodig zijn en waarom. Het is natuurlijk ook belangrijk dat de RIP meegaat met de ontwikkelingen. Bij elke upgrade moet je eigenlijk een test doen. PDF/X-4 bestaat al redelijk lang, dus de meeste RIP’s kunnen er mee omgaan.”

Nooit meer afvlakken

De meeste problemen die zich voordoen, hebben te maken met transparantie en overdruk, vertelt Van Rooy. “Denk daarbij aan RGB-beelden die boven CMYK-beelden zijn geplaatst. Er vindt dan een conversie plaats en als dat niet volgens de spelregels gebeurt, dan kunnen bijvoorbeeld stukken tekst verdwijnen of er ontstaan ongewenste kleurverschillen door de omzetting van vector-beelden naar bitmap.”

In bestanden wordt er nog veel afgevlakt. Er zijn zelfs nog leveranciers die het adviseren, aldus Van Rooy. “Wij adviseren om juist niet aan afvlakking te doen, maar in plaats daarvan te kiezen voor PDF/X-4. Je ziet de problemen van het afvlakken nog dagelijks in sommige gedrukte kranten: lijntekeningen die naar bitmap zijn omgezet, vreemde lijnen in foto’s, en gerasterde teksten. Als deze krantendrukkers overstappen op PDF/X-4, dan hebben ze minder problemen. Voor large format en andere vormen van drukwerk geldt overigens precies hetzelfde.”

De Ghent PDF Output Suite 5.0 Conformance Certification bestaat uit twee delen. Het eerste deel controleert op proceskleuren en is daarmee het belangrijkste deel voor drukkerij Control Media. Het tweede deel is gericht op het gebruik van steunkleuren. De Output Suite is ook geschikt voor bedrijven die willen overstappen van aanlevering van PDF/X-1a naar PDF/X-4. Van Rooy: “De RIP kan het meestal prima aan. Als je de tests doorloopt, dan weet je zeker dat de RIP geen problemen gaat opleveren. De klant heeft dan ook meer zekerheid dat hij het juiste gedrukte resultaat krijgt.”

Goede afspraken

De GWG ontwikkelde een standaard met nog een aantal extra restricties bovenop PDF/X-4.

Deze zorgt ervoor dat de PDF druktechnisch in orde is. De ‘X’ in PDF/X-4 staat voor ‘exchange’, uitwisselbaarheid. Die standaard controleert bijvoorbeeld niet op resolutie. De GWG-standaard doet dat wel en zorgt er bijvoorbeeld voor dat de PDF geen hyperlinks of video’s bevat. Van Rooy: “De vormgever zou in zijn programma ook de GWG-instellingen moeten gebruiken, om ervoor te zorgen dat zijn PDF geschikt is voor drukwerk. Designers doen er goed aan om goede afspraken te maken met de drukker. Daarnaast kunnen designers terecht bij VIGC of bij de website van GWG, waar je de specificaties vindt.”

Op de website van GWG is voor elk type bedrijf een aparte groep gemaakt, zoals commercieel-, digitaal-, large format- en verpakkingsdrukwerk. Bij large format wordt bijvoorbeeld de viewing distance – de verhouding tussen de kijkafstand en de bijbehorende resolutie – meegenomen in de specificaties. Carl Van Rooy is naast zijn werk voor VIGC actief als vicevoorzitter van GWG en zodoende goed op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. Van Rooy: “Sommige designers zijn goed geschoold. Die weten perfect wat ze moeten doen om een goede PDF aan te leveren. Maar je hebt er ook met minder kennis – vooral onder marketeers – die vaak web based werken. Die kopen geen InDesign aan om alleen een leaflet te maken. Tegelijkertijd zien ze dat drukwerk voor hun doelgroep toegevoegde waarde heeft. De gratis versie van Canva wordt door hen vaak gebruikt en dat kan tot problemen leiden. Overigens, GWG heeft specificaties gemaakt voor gebruikers van MS Word. Er is een webinar waarin het gebruik wordt uitgelegd.”

Stoppen met PDF/X-1a

Drukkerijen moeten evolueren naar een hands-off productie, zonder de noodzaak van extra controles, vindt Van Rooy. “We gaan over van CMYK- naar RGB-workflows. De meeste drukkerijen vragen niet meer specifiek om CMYK-beelden, maar accepteren ook RGB-beelden. De omzetting doen ze zelf. Maar CMYK én RGB én transparantie door elkaar – dat kan soms lastig zijn. We moeten eigenlijk af van PDF/X-1a en volledig overstappen op PDF/X-4. De afvlakking moet eruit.”

Van Rooy raadt drukkers aan om contact op te nemen met VIGC voor meer informatie over het verwerken van PDF’s. “De eerste stap voor optimalisering van de workflow is certificatie. Daarmee open je allerlei deuren en leer je veel over de RIP.”

Alex Kunst
Verknocht aan het grafische vak, dol op snelle machines en verslaafd aan automatisering en workflow – schrijven over alles wat met prepress, drukkerij en afwerking te maken heeft (en alles wat daarvoor en achter zit) is de favoriete tijdsbesteding van Alex Kunst.