Geld verdienen met websites, het kan dus toch (nog)

Met websites bouwen valt geen droog brood meer te verdienen. Althans, zo lijkt het. Intussen zitten onder meer uitgeverijen nog steeds te springen om een goede oplossing. Die oplossing is er nu en zij heet Thunder. U kunt alsnog uw dienstenpakket uitbreiden met webservices, en er een redelijke prijs voor vragen. O ja, en de basis ligt in België.

Thunder is een gratis open source-oplossing waarmee u websites voor magazines bouwt. Dat bouwen is relatief eenvoudig, maar ook weer niet zo eenvoudig dat iedereen er zomaar aan begint. Uitgeverijen zullen het werk graag uitbesteden. Een kans dus voor grafische bedrijven (die graag hun dienstenpakket uitbreiden) en mediabureaus. De klant van nu wil immers graag één aanspreekpunt, dus een tijdschrift drukken kan mooi gecombineerd worden met het bouwen van de bijbehorende website – en andersom.

De praktijk

Eerst een anekdote om het probleem van de uitgeverij duidelijk te maken. Een goede vriend van mij kreeg enkele jaren geleden een baan aangeboden op de web-afdeling bij een grote uitgeverij. Zijn functietitel klonk chique: Front End Developer. In de praktijk kwam het erop neer dat hij met veel kunst-en-vliegwerk de problemen moest oplossen die de webbouwer had veroorzaakt.

Het CMS (Content Management Systeem) was rigide en gebruiksonvriendelijk, en eigenlijk wilde niemand er meer mee werken. Maar er was zoveel in geïnvesteerd dat de directie niet naar een nieuw systeem durfde over te stappen. Bovendien hadden ze niet de kennis om te onderzoeken welke alternatieven er voor handen waren. De ICT’ers in het bedrijf stonden in de hiërarchie te ver van de directie om over het probleem te kunnen meepraten.

Elke aanpassing aan het huidige CMS was zo extreem duur, dat het lucratief werd om een Front End Developer aan te nemen die buiten het systeem om toch de functionaliteit kon uitbreiden en aanpassen. De vriend had het er maar druk mee; toch zocht hij al snel een andere baan.

Het dilemma

Online magazine-publicaties maken is iets anders dan een blog op internet zetten, een webshop openen of een bedrijfssite bouwen. Een magazine is een uiterst dynamische vorm van publiceren.  Er zijn korte items en lange artikelen, rubrieken, columns, headlines, vooruitblikken, toegang tot betaalde en gratis content, en nog veel meer. Op de achtergrond is een redactieteam aan het werk, dat op zijn beurt te maken heeft met correspondenten en reacties van lezers. Per medewerker zijn er verschillende rechten toegekend, artikelen moeten geredigeerd worden, sommige stukken zijn ook terug te vinden in de gedrukte uitgave of juist exclusief in een app – kortom, een uitgever moet goed weten met welk CMS hij aan de slag gaat.

Dat wisten veel uitgevers lange tijd niet. Door een gebrek aan kennis en standaarden op internet-gebied werden dure, onhandelbare systemen aangeschaft, die al snel veranderden in een blok aan het been van de gebruikers. Het aanpassen van een online magazine is duur en overstappen naar een ander CMS-systeem nog duurder. Dat nieuwe systeem wordt daarbij op termijn wellicht weer een blok aan het been. Misschien loopt er een belangrijke ontwikkelaar weg bij de softwareleverancier, of erger, de leverancier gaat failliet. Intussen flitsen de ontwikkelingen op de digitale snelweg razendsnel voorbij, zonder dat de uitgever kan aanhaken.

De oplossing

De Duitse uitgever Hubert Burda Media doorbrak de negatieve spiraal en startte de ontwikkeling van Thunder, een CMS dat de belangrijkste ingrediënten voor online magazines standaard aan boord heeft. De uitgever heeft honderden titels en daarmee behoefte aan een CMS dat zowel flexibel, als gebruiksvriendelijk en robuust is, en met zijn tijd meegaat. Hubert Media vond niet opnieuw het wiel uit, want Thunder is gebaseerd op het open source CMS Drupal 8 (waarover verderop meer). Thunder is voor iedereen, zonder voorwaarden vooraf, gratis te downloaden en te gebruiken. Het lijkt merkwaardig dat een commerciële uitgeverij zijn ontwikkeling zo maar weggeeft aan de gemeenschap en dus ook aan andere bedrijven. Toch is de keuze voor open source is een logische stap. Veel gebruikers dragen namelijk hun steentje bij aan het systeem door verbeteringen aan te brengen en toepassingen toe te voegen. Hoe meer gebruikers, des te beter wordt Thunder. Torenhoge investeringen in een commerciële webbouwer blijven daardoor uit. Die commerciële partij kan met zijn medewerkers bovendien nooit de razendsnelle ontwikkelingen bijhouden, en al helemaal niet in het tempo en met de creativiteit waarmee de open source-gemeenschap dat doet. Met Thunder zet Hubert Burda Media een systeem op in de hoop dat het zichzelf verder ontwikkelt en onderhoudt.

De prijzenslag

Even een stap terug. Aan het begin van dit artikel zei ik dat er (schijnbaar) met het bouwen van websites geen geld meer kan worden verdiend. Maar hoe komt dat eigenlijk? Verschillende grafische bedrijven boden het in het verleden aan als extra dienst, om te compenseren voor dalende inkomsten uit de drukkerij. Uitgangspunt voor webbouwers was vaak WordPress, een open source CMS, dat uitermate geschikt is voor blogs, maar inmiddels voor zo ongeveer alles wordt gebruikt. Maar liefst 28 procent van alle websites wereldwijd draait erop. Het platform heeft honderdduizenden actieve gebruikers die zorgden dat WordPress zich met duizelingwekkende snelheid ontwikkelde.

De kracht van WordPress (en het vergelijkbare, iets minder populaire Joomla) zit in het feit dat de website meteen na installatie al grotendeels klaar is voor gebruik. Voor het CMS namen de WordPress-ontwikkelaars de wensen van de meerderheid van de webbouwers als grootste gemene deler. Om naderhand nog functionaliteit toe te voegen, ontwikkelt de WordPress-gemeenschap aan de lopende band plugins.

De laagdrempeligheid en vrije beschikbaarheid van WordPress zorgden voor webbureaus die overal als paddestoelen uit de grond schoten, en tegen bodemprijzen websites bouwden. Daar komt nog bij dat opdrachtgevers vaak niet het verschil kennen tussen ontwerpen en bouwen van websites. Daarom werd (wordt) de opdracht om een website te bouwen in plaats van aan een programmeur, vaak aan een webdesigner gegeven. Voor die laatste groep is WordPress een perfecte tool, met ook nog eens talloze beeldschone templates.

Grafische bedrijven die ook met WordPress aan de slag gingen, werden links en rechts ingehaald en konden nauwelijks meer concurreren. En dan zijn er nog talloze andere platformen, waar bedrijven met een paar muisklikken een website in elkaar zetten.

De systemen

De veelzijdigheid van WordPress is inmiddels zo groot, dat het nauwelijks meer is uit te leggen waarom er mensen zijn die voor een ander CMS kiezen. Toch een poging: stel, we vergelijken WordPress met een kasteel, dat kant-en-klaar, uit Lego-steentjes opgebouwd uit de doos komt. Dan kunnen we het CMS van Drupal 8 vergelijken met een doos vol losse Lego-steentjes. De WordPress-site kunnen we op talloze manieren uitbreiden, maar het verbouwen van het originele kasteel is lastig. Bij de Drupal-site is er meer flexibiliteit. We beginnen met de fundering en we moeten alles vanaf de grond opbouwen. Dat laatste schrikt veel webbouwers af, en precies daarom is Thunder, gebaseerd op Drupal 8, ontwikkeld.

Net als bij een WordPress-site wordt bij Thunder van allerlei functionaliteiten verondersteld dat de gebruiker – in dit geval een redacteur van een online magazine – ze nodig heeft. Na installatie kan de redacteur direct artikelen online zetten op een standaard website.

In de praktijk neemt niemand genoegen met een standaardwebsite en zoals we in het begin aangaven, komt er bij het bouwen van een online magazine veel kijken. Dan is Drupal een geweldig systeem, omdat het bestaande content – ook na de bouw van de website – op allerlei manieren kan rangschikken, weergeven, verzamelen, publiceren, importeren en exporteren. Daarbij komt nog het uitgebreide rechtensysteem waarin er voor elke gebruiker van het CMS een rol gedefinieerd kan worden.

De Drupal-gemeenschap is weliswaar een stuk kleiner dan die van WordPress, maar het gaat toch om duizenden ontwikkelaars. Drupal – ontwikkeld door Antwerpenaar Dries Buytaert – heeft een bewezen staat van dienst. Met gebruikers als het Witte Huis in Washington en multinationals als Sony, Warner Brothers, Ahold en vele andere is het duidelijk dat het vertrouwen in het platform groot is.

Eind vorig jaar kwam van Drupal versie 8 uit, waarmee onder meer de sprong werd gemaakt naar responsive webdesign en app-ontwikkeling. Voor het servet van de webdesigner is Drupal te groot, voor het tafellaken van de hardcore ICT’er net te klein. Thunder biedt een aanknopingspunt voor webbouwers die hoger mikken dan de gemiddelde bedrijfswebsite. Een online magazine dat gebouwd is met Thunder, is een uitstekende manier om erachter te komen waar de klant in het hogere segment naar op zoek is – het is immers door een uitgeverij ontwikkeld.

Verwacht niet dat u met Thunder moeiteloos de wereld van het webbouwen instapt. Het is een beetje als met sporten. Mensen met talent hebben er geen moeite mee, maar de meesten van ons moeten eerst een flinke drempel over. Na verloop van tijd begrijpt u waar u het voor deed: een gezonde toekomst.

De cruciale vraag

Tot slot, zitten mediabedrijven en uitgeverijen nog te wachten op een website? Men richt zich toch vooral op social media, Facebook voorop? Volgens Collin Müller van Hubert Burda Media, de drijvende kracht achter Thunder, zijn deze kanalen eerder een bedreiging dan een belofte voor zijn branche.

Het internet, ooit opgericht als een open platform, gebaseerd op open standaarden en vrij toegankelijk voor iedereen, wordt steeds meer een gesloten omgeving door de komst van Twitter, Facebook, Snapchat, Google en andere online giganten. Deze bedrijven vormen een blokkade tussen het publiek en de mediabedrijven. De toekomst van onder meer online magazines wordt daarmee onzeker, en het wordt steeds moeilijker voor nieuwe toetreders om via het internet rechtstreeks een publiek te bereiken.

Thunder moet bedrijven helpen om met elkaar te concurreren op basis van inhoud, in plaats van technologie. Een gezamenlijke inspanning van de mediabedrijven om met kwalitatief hoogstaande online magazines de markt te behouden is het beste wapen in de strijd tegen de veelvraten van social media. Collin Müller heeft het stokje inmiddels overgedragen aan het team achter Thunder, maar het is vooral aan de gemeenschap van media-, communicatie- en grafische bedrijven om de handschoen op te pakken.

Aan de slag!

Wie op Youtube zoekt op “Thunder drupal” vindt tientallen instructievideo’s. Hetzelfde geldt voor Drupal 8. Ook de filosofie achter Thunder is er te vinden.

Thunder is verkrijgbaar als gratis download op de website drupal.org. Algemene informatie over Thunder is te vinden op thunder.org.

Voorbeelden van websites gemaakt met Thunder.

Direct na installatie is het mogelijk om een artikel aan te maken en te plaatsen op een standaard-site.

Thunder is een responsive website-systeem. In de standaard-installatie zitten verschillende voorvertoningen voor smartphones en tablets. Nieuwe previews zijn eenvoudig aan te maken.

Voor het beeldbeheer is een overzichtelijk systeem aanwezig.