Tekenen in tijden van AI
Epische Tekenmarathon
Afgelopen week organiseerde de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen voor het eerst sinds Corona opnieuw een tekenmarathon. Het concept? 24 uur lang tekenen, schilderen en kliederen. Iedereen was welkom en de Academie had een bijzonder divers pallet aan tekenonderwerpen voorzien. Van kleurrijke tableau vivants met kostuums ontworpen door de eigen kostuumafdeling tot een uiterst sympathiek optreden van de leerlingen van de lagere balletschool en de dissectie van een menselijke arm door de mensen van de Antwerpse universiteit. Naar mate de avond vorderde en de nachtelijke vibes door de oude gebouwen vibreerden, kreeg het programma een meer pikant kantje met een intieme burleske show en een strak gespannen bondage act. Voor de nachtraven stond er een performance van Brandon Wen, de directeur van de befaamde modeacademie, op het programma gevolgd door een boenkende set van de Drag Me To Hell dj’s, waarvan ik me heb laten vertellen dat het aardig de moeite was. Afsluiten deed de Tekenmarathon met een ontbijtje en een ochtendlijke Sunrise yoga sessie.
De onschatbare waarde van inefficiëntie
Met de onstuitbare opkomst van allerlei AI art generators zoals DALL-E2 kan je je de vraag stellen wat de toekomst is van het klassieke tekenen. Immers… Waarom zwoegen met potloodjes en verfkwasten als je eenvoudigweg met enkele prompts een verbluffend resultaat kan neerzetten? De technologie achter AI art generators zoals DALL-E2, MidJourney of Stable Diffusion is verbluffend en de resultaten zijn bij momenten verbijsterend goed. Het zijn uitermate efficiënte systemen die massa’s data herkauwen en mooie plaatjes te spuien alsof het een lieve lust is. Iedereen kan het en enig talent of esthetisch besef is niet vereist. In die efficiëntie schuilt de kracht, maar meteen ook de grootste handicap van de AI art generators. Want artistieke creatie en bij uitbreiding innovatie is, zeker in een beginfase, per definitie inefficiënt. En die inefficiëntie vraagt tijd en ruimte. Tijd om te experimenteren, van gedacht te veranderen en te mislukken. Bij voorkeur herhaaldelijk. Vooral dat laatste is cruciaal maar o zo moeilijk in onze van resultaat doordrongen maatschappij.
Olijke losbandigheid en hemelsbrede aanvaarding
En net daarom is een event zoals de Tekenmarathon van onschatbare waarde. Hier staat het proces centraal en is het uiteindelijke resultaat weggedeemsterd tot een bijkomstig nevenverschijnsel. Het gaat om de ongeremde creatie. Een onderdompeling in een wereld die geregeerd wordt door model, papier en kleurpotlood. Ook de locatie speelt een niet te versmaden rol. De algehele ambiance tijdens de Tekenmarathon is er eentje van olijke losbandigheid en hemelsbrede aanvaarding. Dit is zonder meer de meest inclusieve omgeving die ik ooit heb meegemaakt. Jong en oud, studenten en docenten, jongens en meisjes en alles er tussenin… Het heeft iets magisch bevrijdend om voor de volle 100% jezelf te kunnen zijn.
De plicht van de onverschrokken creatief
En waarom een etmaal durende uitputtingsslag? Wel ook dat heeft een gegronde reden. Tekenen met een fris hoofd of tekenen na 14 uur in de weer te zijn geweest en met een paar Duvels op… het is een heel andere ervaring. Die slaapdeprivatie doet wat met een mens. Het is een verkenning in een wankele wereld waar strakke aflijningen vervormen tot bizarre kronkels. En ook hier schuilt een fundamenteel verschil met de AI art generators. Hoe slim de software ook mag wezen, de code zal altijd beperkt blijven tot wat al is. Het is het voorrecht en misschien ook wel de plicht van de onverschrokken creatief om in de schermzone van het maatschappelijk aanvaardbare op zoek te gaan naar onontgonnen terrein en nieuwe inzichten.
Zelf heb ik het eerlijkheidshalve niet uitgehouden tot de eindmeet. Om 2 uur ’s nachts vond ik het welletjes geweest en was het tijd om de nacht over te laten aan het jonge, al dan niet ietwat benevelde, volkje. Maar het was een ronduit unieke ervaring en ik ben wat blij dat ik dit op mijn eigen manier heb mogen meemaken. Wie wil meedoen, zal nog even geduld moeten hebben. De Tekenmarathon is immers een tweejaarlijks event. Afspraak dus in 2025.
