Automatiseerbaarheid printmedia beroepen hoog

BRANCHE – Daar waar het gaat om mogelijk te automatiseren beroepen, lopen de meningen nogal uiteen. De discussies over wat technisch mogelijk is en wat maatschappelijk gezien aanvaardbaar genoemd mag worden, staan doorgaans lijnrecht tegenover elkaar. Jos Teunen van het GOC deed onderzoek.

Het begint in het gesprek al meteen met een verschil in definities. Teunen: ‘De meest eenvoudige is: ‘Het selecteren van eenvoudige routinematige taken en deze vervolgens stapsgewijs mechaniseren en automatiseren’. Daartegenover staat de omgekeerde benadering, zoals deze door de onderzoekers Frey en Osborne van de universiteit van Oxford wordt gehanteerd: ‘Welke algemene automatiseringsproblemen moeten overwonnen worden om taken te kunnen automatiseren?’.’ De onderzoekers keken daarbij verder dan ‘gewone’ computerautomatisering in lineaire workflows, maar vooral ook naar robots die handmatige taken van mensen zouden kunnen overnemen. Een segment wat in printmedia bedrijven vooral nog terug te vinden is in de logistiek van gereed product tot en met aflevering bij de afnemer. In gesprek met Jos Teunen, onderzoeker bij het GOC, centraal staat het stuk van zijn hand ‘Automatiseerbaarheid van beroepen binnen printmedia sector’

Beroependatabase
Om het onderzoek naar de automatiseerbaarheid enige gestalte met waarde te kunnen geven, is het van belang ‘standaarden’ te gebruiken voor de te selecteren beroepen. Teunen ging daarbij uit van de beroepen database van O*NET van de US Department of Labor. Zonder op alle details in te gaan van deze database met in totaal 963 opgetekende beroepen, heeft Jos Teunen 34 beroepen gekozen die in de printmediabranche voorkomen in zowel creatieve- als technische omgevingen.

Jos Teunen: ‘In de praktijk zien we al heel veel geautomatiseerde druk- en printworkflows waarbij ‘drukkers’ acteren als piloten, alleen bedoeld om in te grijpen als het fout gaat’

Taken binnen workflows

GOC onderzoeker Jos Teunen

Natuurlijk zijn al talloze routinematige taken binnen printmedia workflows geautomatiseerd, zoals onder andere controles op bestanden, automatisch corrigeren van fouten, digitale grootmontage en aansturing van uitvoer apparatuur. Maar deze taken bevatten slechts onderdelen van verschillende beroepen in de totale creatie- en productieketen. Frey en Osborne gaan in hun onderzoek veel verder en definiëren de limieten die de huidige (robot)technologie heeft de volgende drie aspecten:

  • perceptie en manipulatie
  • creatieve intelligentie
  • sociale intelligentie

Frey en Osborne zien drie belangrijke Computerisation bottlenecks, die met de huidige technologie nog niet op te lossen zijn

Bovenstaande factoren zullen bij een gemiddelde ondernemer in de printmedia branche nauwelijks tot de verbeelding spreken, daar zij doorgaans binnen hun zoektocht naar productie efficiency niet of nauwelijks met deze factoren worden geconfronteerd. Ze zijn derhalve ook bedoeld om slechts de grenzen aan te geven van de huidige ‘intelligentie’ van bestaande automatiseringssystemen.

Robotisering vooral inzetbaar in logistieke processen na het drukken en afwerken in grotere drukkerijen

Waarschijnlijkheid
Wetenschappelijk onderzoek gaat altijd uit van bepaalde richtlijnen en paramaters waarop het onderzoek is gebaseerd en op welke wijze de resultaten moeten worden geïnterpreteerd. De onderzoekers Frey en Osborne spreken dan ook over de zogenaamde ‘waarschijnlijkheidsmaat’, ze doen dus geen uitspraak of het automatiseren van bepaalde beroepen in de praktijk ook daadwerkelijk gaat gebeuren. De uitslag van het onderzoek beperkt zicht dus tot een waarschijnlijkheid van automatisering tussen ‘nihil’ en ‘maximaal waarschijnlijk’.

Binnen het gehele beroepen speelveld (702 van de in totaal 963 profielen) blijkt dat 53% hoog tot zeer hoog scoort in de waarschijnlijkheidsmaat

Resultaat printmedia beroepen
Binnen de 34 printmedia beroepen zoals Teunen deze heeft gekozen ligt de waarschijnlijkheidsmaat op hoog tot zeer hoog op een percentage 59%. Voor de puur grafisch technisch beroepen ligt het percentage op maar liefst 89%. In onderstaande grafiek is de waarschijnlijkheidsmaat uitgezet voor de 34 gekozen beroepen.

Opleidingsniveau
Teunen: ‘Naast de bovenstaande vakinhoudelijke analyses is ook gekeken naar de niveaus. Op MBO 1 niveau ligt het waarschijnlijkheidspercentage op 66%. Dat komt vooral doordat juist het laagste niveau veel ‘handvaardigheid’ vraagt (zoals inpakken en verzenden). Het meer vaktechnische MBO 2 ‘scoort’ 87%, de niveaus 3 en 4 resp. 76 en 45%. MBO 4 wordt gekenmerkt als middenkader/specialist. Je zou dan verwachten dat de automatiseerbaarheid van beroepen op HBO niveau extreem veel lager zou liggen. Dat is echter niet het geval. Gemiddeld ligt de kans op ‘automatiserings-inzetbaarheid’ daar toch op zo een 48%. Het wetenschappelijk onderwijs lijkt het best te kunnen ontsnappen aan ‘te automatiseren’ beroepen in de branche met slechts 21%.’

Drukkers worden binnen de modernste print- en druktechnologie alleen nog beoordeeld op voorkomen van fouten in het proces, niet meer op grafisch technische vaardigheden

Wat kan je hiermee doen?
Ondanks het feit dat het gemiddeld economisch bezien iets beter gaat met ons land, hebben veel kleinere MKB ondernemers te geringe reserves om enerzijds flink te automatiseren en anderzijds de kosten op te vangen van daarmee gepaard gaande reorganisaties. Daarnaast moet ook expertise worden ingekocht om automatiseringsprojecten daadwerkelijk in te kunnen vullen. Natuurlijk kunnen hard- en software leveranciers de nodige hulp bieden, maar de vertaling van klantbehoeften naar geautomatiseerde productie workflows is doorgaans een kwestie van wat langere interne adem. Die ruimte is er vaak niet.

Jos Teunen is ervan overtuigd dat de automatisering (ook economisch verantwoorde inzet van robots) de komende 5-10 jaar nog enorm veel handmatige arbeidsplaatsen zal doen laten verdwijnen. Hij is allerminst positief over de huidige stabiliteit van de werkgelegenheid op dit moment, ondanks het wat gunstiger economisch lijkend klimaat.

Kopbeeld: robot bij Royal Hoitsema Labels

[avatar size=”300″]